Kan jij het? Een maand lang geen dierlijke producten eten? Geen vlees, maar ook geen zuivel, eieren en honing? Natuurlijk kan je dat. Vandaag is het nieuwjaarsdag 2024, het begin van Veganuary, een goede dag om het eens te gaan proberen.
Ik denk terug aan de keer dat ik het zelf een maand lang probeerde door mee te doen aan de Veggiechallenge. In die tijd was ik vegetariër en ik dacht dat de stap naar veganistisch eten wel te doen zou zijn. Ongeveer tien dagen hield ik het vol. Toen wist ik nog niet wat ik nu weet over dierenwelzijn en de impact van de productie van voedsel op onze leefomgeving. Ondertussen ben ik al ruim vijf jaar veganist. In onderstaand interview, afgenomen door een collega van me voor intranet, vertel ik waarom.
Wat is de reden dat je plantaardig bent gaan eten en drinken?
”Ik heb diergeneeskunde gestudeerd en ben vrijwel direct na mijn studie bij de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit gaan werken. Eerst in de haven van Rotterdam. Daar zag ik containers vol met kip uit Brazilië en rundvlees uit Argentinië binnenkomen. Bizar. Dat was voor mij de reden om volledig vegetarisch te gaan eten.
Een paar jaar later ging ik als inspecteur dierenwelzijn werken. Ik voerde inspecties uit op veehouderijen en kwam vooral op bedrijven waar van alles aan de hand was. Dan stond ik met mijn laarzen in een laag mest een veehouder te vertellen dat hij toch echt een dierenarts moest bellen om een kreupele koe met doorligplekken uit haar lijden te verlossen.
Maar ik kwam ook op bedrijven die wel aan de wetgeving voldeden. Ik kreeg steeds meer moeite daar de inspecties op ‘akkoord’ te zetten. Als dierenarts en als mens kon ik niet meer achter deze beperkte wetgeving en manier van houden staan. Jonge kalveren gescheiden van de koe in eenlingboxen, koeien met pootproblemen doordat er niet meer ligboxen dan koeien waren in een stal, leghennen op transport van Frankrijk naar Polen om daar voor een paar cent goedkoper geslacht te worden. Dat soort dingen.
Ik besefte dat vegetariër zijn niet meer genoeg was voor mij, maar ik had ook weerstand tegen het idee van veganisme door vooroordelen die ik had. Ik had geen zin om activistisch te worden en elk etentje te verpesten. Het heeft dus even geduurd voor ik m’n omgeving vertelde dat ik vegan was geworden.
Dat is nu ruim 5 jaar geleden en mensen noemen me weleens activistisch. Ik zie dat tegenwoordig als compliment, want er is niks mis met opkomen voor de rechten van diersoorten die geen stem hebben.”
Welke verandering ervaar je het meest sinds je plantaardig eet?
”Ik ben creatiever gaan koken. Al zolang ik me kan herinneren vind ik koken leuk. Toen ik plantaardig ging eten, ben ik me hier nog meer in gaan verdiepen. Ik werd creatiever en ging spelen met smaken. Iets vrij simpels: ik hoor vaak dat iemand nooit plantaardig zou kunnen gaan eten, vanwege de kaas. Op de pizza doe ik nu helemaal geen kaas meer, ook geen plantaardige kaas. In plaats daarvan gebruik ik gerookte tofu, olijven, kapertjes, allemaal ingrediënten met een zoute, hartige smaak die voor mij de pizza net zo lekker maken als met kaas. Misschien nog wel lekkerder.”
Wie volg jij ter inspiratie over plantaardige voeding?
”Mijn held is Emile van der Staak van restaurant De Nieuwe Winkel in Nijmegen. In 2019 at ik daar voor het eerst. Ik was overdonderd. Tegen m’n tafelgenoot zei ik: als dit restaurant geen ster krijgt, weet ik het ook niet meer. Nu hebben ze 2 Michelin-sterren en een groene ster. Alle ingrediënten komen uit de omgeving, uit Voedselbos Ketelbroek en De Ommuurde Tuin, en zijn plantaardig. Ik ben er afgelopen jaar ook weer wezen eten en wow, wat een voorbeeld van creativiteit. Van der Staak maakt van een droog takje nog een smeuïge crème. Als ik dat zou proberen, blijft het gewoon een droog takje trouwens ;)”
[foto bij dit artikel heb ik gemaakt bij Mamma Peppino in Alkmaar, mijn favoriete Italiaanse restaurant in Nederland]