Bij de beesten af

Hoe groter geest hoe groter beest. De beest uithangen. Wat een beestenbende. Als een beest tekeergaan. Beestachtig. Het is bij de beesten af.

Het woord beest heeft in onze taal een niet al te positieve klank. Behalve als we het verkleinwoord gebruiken. Dat is de aard van het beestje klinkt een stuk vriendelijker dan de aard van het beest. Het eerste heeft iets liefs, het tweede iets naars. Ik heb er een hekel aan als mensen het woord “beest” gebruiken als ze dieren bedoelen. Ik vind het denigrerend. Alsof dieren minder zijn dan mensen, dat ze niet tot dezelfde groep behoren, dat ze heel anders zijn.

En natuurlijk verschillen dieren van mensen. Net zoals een koe anders is dan een hond, een kat anders is dan een eend, en een papegaai verschilt van een rat. Maar we behoren allemaal tot het dierenrijk, de Animalia. Wanneer ik de term dieren gebruik, omdat dit nou eenmaal gangbaar is en ik geen zin heb om elke keer uitleg te geven, bedoel ik de niet-menselijke dieren. Alle dieren, behalve de mens. Want de mens is ook maar gewoon een dier.

Het idee dat de ene soort beter is dan de andere soort, wordt speciësisme genoemd. In de praktijk houdt dit in dat andere diersoorten door de mens gediscrimineerd worden. Dat de belangen van mensen voor gaan. Dat de mens als superieur wordt beschouwd binnen het dierenrijk. Ik begrijp daar niks van. Ook andere dieren willen leven. Eten. Voortplanten. Ook kunnen andere dieren lijden. Net als wij.

In mijn werk als toezichthoudend dierenarts kwam ik veel op veehouderijen voor dierenwelzijnsinspecties. Eén van de redenen dat ik met dit werk gestopt ben, is dat ik niet meer aan kon zien hoe er met andere dieren wordt omgegaan. Hoe vaak ik in m’n hoofd niet “sorry, varken” heb gezegd. Sorry, dat je hier geboren bent. Sorry, dat je hier leeft. Sorry. Een vleesvarken dat in een kaal betonnen hok wordt gehouden, lijdt. Hij kan niet scharrelen, niet door het zand of de modder rollen, en met het verkennen van zijn omgeving is hij helaas snel klaar. Het zijn basisbehoeften van een varken. Het deed me pijn om te zien dat zo’n varken zijn natuurlijk gedrag niet kan uitoefenen. En met welke reden? Het stukje vlees dat we willen eten? Een antwoord dat er bij mij niet ingaat. Vlees is niet essentieel voor de mens. Ik leef prima op een plantaardig dieet.

Ruim anderhalf jaar geleden koos ik voor een leven waarin ik niet bijdraag aan vermijdbaar dierenleed. Voor een leven waarin ik de behoeften van dieren respecteer. Een leven waarin andere dieren niet dood hoeven te gaan voor mij. Ondanks dat ik altijd al een grote dierenvriend was, heeft het lang geduurd voor ik deze stap zette. Alles heeft z’n tijd nodig blijkbaar. En misschien komt er een tijd waarin dieren dieren zijn en geen beesten.